Śluz płodny (estrogenny) - metodyka rozpoznawania

Shoshannah Dubiner

Wydzielanie śluzu szyjkowego rozpoczyna się już w fazie dojrzewania pęcherzyków. Obecność tego śluzu pozwala przetrwać plemnikom w drogach rodnych kobiety i czekać na moment owulacji. Z tego powodu szacowany okres płodny kobiety zawiera w sobie również ilość dni, którą plemniki mogą przetrwać. Bez śluzu szyjkowego plemniki umierają bardzo szybko, w przeciągu kilku godzin. Zdarza się również, że kobiety w ogólności wydzielają śluzu płodnego mało lub złej jakości, co ma niebagatelny skutek dla problemów z płodnością. W tym przypadku brak obecności śluzu jest elementem diagnostyki niepłodności.

To wszystko nie oznacza jednak, że zauważalny brak śluzu szyjkowego po miesiączce (tzw. dni suche) oznacza dni niepłodne. Zdarza się, że śluz może pojawić się w kanale szyjki nawet na dwa dni przed śluzem zauważalnym u wejścia do pochwy, i nie traci ona wtedy swojej możliwości ochraniania plemników w drogach rodnych.

Artykuł : Jak badać śluz szyjkowy?

Rozpoznawanie śluzu

Obserwowanie objawu śluzu płodnego wymaga pewnej praktyki, dlatego zanim zaczniemy interpretować wykresy powinniśmy dobrze rozpoznawać specyficzne cechy, jakie ten śluz przyjmuje. Opis jest niewystarczający w stosunku do własnej obserwacji. Ważne jest, że wygląd tego śluzu może się nieznacznie zmieniać z dnia na dzień i dopóki posiada którąkolwiek z niżej wymienionych cech, oznaczamy go jako śluz typu płodnego. Na początku każdy śluz może wyglądać podobnie - rozpoznawanie drobnych różnic w wyglądzie śluzu to proces długiego uczenia się.

Czasami dla ułatwienia stosuje się podział na śluz płodny i typu mniej płodnego. Oba typy jednak należy zaznaczać jako objaw śluzu płodnego!

Śluz typu mniej płodnego

Może pojawić się na początku oraz przy końcu fazy płodnej, czasami nawet tego samego dnia śluz przyjmuje postać typu mniej płodnego i bardziej płodnego.

Rozciągliwość: elastyczno-lepki, lepki

Konsystencja: kremowaty, skrzepły, gęsty

Zabarwienie: mętny, białawy, żółtawy, mleczny

Najbardziej problematyczną kwestią w ocenie tego typu śluzu jest fakt, iż bardzo przypomina śluz niepłodny. Różnica polega na tym, że śluz niepłodny nie powoduje uczucia wilgoci, czasami może być nawet trudny do pobrania i zbadania. Jest to śluz zdecydowanie nieelastyczny, nierozciągliwy, nieprzezroczysty. Przeobrażenie śluzu płodnego w niepłodny zazwyczaj jest łatwo zauważalne.

Śluz typu płodnego

Śluz typu płodnego: rozciągliwy do 12 cm

Jest to najbardziej charakterystyczna wydzielina pochwowa. Z reguły śluz ten jest produkowany w tak dużej ilości, że jego pojawienie nie wymaga nawet badania palpacyjnego (jest obecny na bieliźnie). Należy jednak wrócić szczególną uwagę na fakt, iż do samobadania powinno się pobierać śluz najświeższy, tzn. nie interpretujemy śluzu zaschniętego. Dodatkowo pod koniec fazy płodnej należy koniecznie badać wejście pochwy palpacyjnie - ponieważ brak obecności tego śluzu na bieliźnie nie oznacza, że nie znajduje się u wejścia pochwy.

Bardzo ważne jest to, że próbka śluzu płodnego nie przyjmuje wszystkich tych cech jednocześnie.

Rozciągliwość: rozciągliwy, elastyczny, włóknisty, pajęczynowaty

Konsystencja: gęsty, płynny, klarowany, czasem lekko mętny

Zabarwienie: przezroczysty, szklisty, żółtawy, z domieszką krwi

Niektóre z tych określeń wymagają szerszego opisu.

Rozciągliwy - śluz płodny uchwycony między kciukiem a palcem wskazującym potrafi rozciągnąć się nawet do 10-12 cm.

Pajęczynowaty - bardzo charakterystyczna cecha śluzu płodnego. Śluz uchwycony między kciukiem w palce wskazującym nie zbiera się w nitkę, ale przyjmuje formę zwartej płaszczyzny (więc prawie jak pajęczyna).

Z domieszką krwi - może to być dosłownie domieszka a czasem kilkudniowe plamienie (zazwyczaj bardziej brunatne niż krwiste).

Uwaga! Za pomocą obserwacji śluzu nie ma możliwości ustalenia dnia owulacji!

Szczyt objawu śluzu

W metodzie objawowo-termicznej Rotzera na karcie przebiegu cyklu oznaczamy tzw. szczyt objawu śluzu. Jest to dzień, w którym śluz przyjmuje którąkolwiek z cech śluzu szczególnie płodnego. Nie oznacza to wcale, że jest to dzień najbardziej wzmożonego wydzielania śluzu. Z przyczyn oczywistych, objaw ten zapisujemy dnia następnego, po upewnieniu się, że śluz utracił swój płodny charakter.
Szczyt objawu śluzu ani dzień następujący po nim nie jest końcem fazy płodnej cyklu! Aby oznaczyć koniec fazy płodnej, należy zapoznać się dokładnie z wybraną metodą (Rotzera, Billingsów, Kippleya, Kramarek).

Bibliografia

Josef Rotzer, Naturalna regulacja poczęć, Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 1984